Sáng 14/8/2025, tại Trường Đại học Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội (VNU-UL) đã diễn ra Lễ khai mạc Diễn đàn Luật học Mùa Thu lần thứ Năm (VALF 2025) và Hội thảo chuyên đề quốc tế đầu tiên với chủ đề “Lập luận pháp lý trong kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo”.
Buổi lễ khai mạc có sự hiện diện của đại diện, ban lãnh đạo Trường Đại học Luật và toàn thể các chuyên gia, nhà khoa học có uy tín và các đối tác lâu năm của Nhà trường
Về phía lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Trường có: PGS.TS. Nguyễn Trọng Điệp – Bí thư Đảng uỷ, Chủ tịch Hội đồng Trường; PGS.TS. Trịnh Tiến Việt – Quyền Hiệu trưởng, chủ trì Lễ khai mạc; PGS.TS. Nguyễn Hoàng Anh – Phó Hiệu trưởng, đồng chủ trì các phiên hội thảo; PGS.TS. Nguyễn Thị Quế Anh – Nguyên Hiệu trưởng.
Buổi lễ cũng có sự hiện diện của các chuyên gia, đối tác nước ngoài của Nhà trường: GS. Mireille Butler – Trường Luật, Đại học Washington (Hoa Kỳ); GS. Amit Digrambar Ranade – Trường Luật, Đại học Washington (Hoa Kỳ); PGS. Jaclyn Celebrezze – Trường Luật, Đại học Washington (Hoa Kỳ); Ông Pierre Du Ville – Trưởng Đại diện Phái đoàn Wallonie-Bruxelles tại Việt Nam; Bà Priscille de CAMBOURG – Đại diện Đại sứ quán Pháp tại Việt Nam; Giáo sư Megumi Sakamoto (Nhật Bản); Giáo sư Shinya Fujino (Trường Đại học Việt Nhật, Chuyên gia của JICA); Giáo sư Chizuko Suzuki (Hội Nghiên cứu Việt Nam học Nhật Bản).
Ngoài ra, Nhà trường vinh dự tiếp đón các đại biểu, khách quý là đại diện lãnh đạo Liên đoàn Luật sư Việt Nam, Đoàn Luật sư Hà Nội; Đại diện lãnh đạo các bộ, ngành trung ương; Các trường đại học, cơ sở đào tạo luật; các doanh nghiệp, hãng luật; Hiệp hội nghề nghiệp; Ban Điều hành Mạng lưới các cơ sở đào tạo luật Việt Nam, các cơ quan truyền thông, báo chí tác nghiệp tại sự kiện.
PHÁT BIỂU KHAI MẠC
Trong diễn văn khai mạc, PGS.TS. Trịnh Tiến Việt gửi lời cảm ơn tới các đại biểu, khách mời và chuyên gia trong nước, quốc tế đã đồng hành cùng Nhà trường và Diễn đàn Luật học Mùa Thu. Ông nhấn mạnh ý nghĩa đặc biệt của sự kiện khi diễn ra vào Tháng Tám lịch sử, đúng dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9. Năm nay, Diễn đàn với chủ đề bao trùm “Pháp luật trong bối cảnh phát triển mới của đất nước” gồm 3 hội thảo chuyên sâu, trong đó có 2 hội thảo quốc tế, nhằm thảo luận các vấn đề thời sự và gợi mở giải pháp hoàn thiện thể chế, pháp luật. Phó giáo sư khẳng định Diễn đàn đã trở thành địa chỉ học thuật uy tín của giới luật học trong nước và hướng tới tầm quốc tế, thể hiện vai trò, trách nhiệm của giới luật học đối với sự phát triển đất nước. Quyền Hiệu trưởng Nhà trường kỳ vọng các phiên thảo luận sẽ diễn ra sôi nổi, chất lượng, đóng góp thiết thực cho cải cách pháp luật và đổi mới đào tạo luật tại Việt Nam.
NỘI DUNG HỘI THẢO
Phiên 1: Những vấn đề chung về lập luận pháp lý trong kỷ nguyên AI
Chủ trì: PGS.TS. Nguyễn Hoàng Anh và GS. Mireille Butler.
Phiên thảo luận tập trung vào việc xác định bản chất, vai trò và giới hạn của trí tuệ nhân tạo trong lập luận pháp lý; so sánh cách tiếp cận giữa hệ thống pháp luật Việt Nam và Hoa Kỳ; làm rõ những vấn đề pháp lý và đạo đức khi AI tham gia vào quá trình phân tích, giải thích và áp dụng pháp luật.
Phiên 2: Các công cụ AI trong nghiên cứu và soạn thảo văn bản pháp lý
Chủ trì: TS. Nguyễn Bích Thảo và PGS. Jaclyn Celebrezze.
Phiên này giới thiệu và phân tích các công cụ AI đang được sử dụng trong tra cứu pháp luật, phân tích dữ liệu và soạn thảo văn bản pháp lý ở Việt Nam và quốc tế; thảo luận về hiệu quả, hạn chế và các tiêu chuẩn đạo đức khi ứng dụng trong giảng dạy và hành nghề luật.
Phiên 3: Tác động của AI đối với lập luận pháp lý của thẩm phán trong giải thích và áp dụng pháp luật
Chủ trì: PGS.TS. Nguyễn Minh Tuấn và GS. Mireille Butler.
Phiên thảo luận đi sâu vào khả năng AI hỗ trợ công tác xét xử và áp dụng án lệ; phân tích những tác động đối với tính minh bạch, khách quan và trách nhiệm giải trình trong hoạt động của tòa án; đánh giá những thay đổi tiềm ẩn trong phương pháp lập luận của thẩm phán khi áp dụng công nghệ.
Phiên 4: Tác động của AI đối với lập luận pháp lý của luật sư
Chủ trì: PGS.TS. Nguyễn Minh Tuấn và TS. LS. Nguyễn Thị Minh Huệ
Nội dung tập trung vào cách AI đang thay đổi phương pháp nghiên cứu, phân tích và trình bày lập luận của luật sư; cơ hội tận dụng công nghệ để nâng cao hiệu quả công việc; đồng thời nhận diện các rủi ro về bảo mật, sai sót và chuẩn mực nghề nghiệp.
Phiên 5: Đào tạo luật trong kỷ nguyên AI
Chủ trì: PGS.TS. Nguyễn Hoàng Anh và GS. Mireille Butler.
Phiên cuối cùng thảo luận về định hướng đổi mới chương trình đào tạo luật nhằm trang bị cho sinh viên kỹ năng lập luận pháp lý phù hợp với bối cảnh AI phát triển nhanh chóng; đề xuất các mô hình tích hợp công cụ AI trong giảng dạy mà vẫn đảm bảo duy trì các giá trị cốt lõi và chuẩn mực đạo đức nghề luật.
KẾT QUẢ VÀ Ý NGHĨA
Hội thảo quốc tế “Lập luận pháp lý trong kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo” diễn ra trong khuôn khổ Diễn đàn Luật học Mùa Thu lần thứ năm đã khép lại thành công, mang lại nhiều kết quả đáng chú ý cả về lý luận và thực tiễn.
Trong suốt một ngày làm việc sôi nổi với 05 phiên tham luận và nhiều phiên thảo luận chuyên sâu, hội thảo đã tập trung phân tích những khả năng, giới hạn và thách thức của trí tuệ nhân tạo trong việc hỗ trợ lập luận pháp lý. Các diễn giả đã chia sẻ kinh nghiệm quốc tế, từ khung kỹ năng lập luận pháp lý, phương pháp nghiên cứu, viết pháp lý đến các ứng dụng AI trong tra cứu, phân tích án lệ, soạn thảo văn bản và hỗ trợ tố tụng. Nhiều nội dung được nhấn mạnh như nguy cơ “ảo giác” của AI, yêu cầu bảo mật thông tin, nguy cơ lệ thuộc, cũng như sự cần thiết của việc xây dựng cơ chế pháp lý chặt chẽ để AI phát huy hiệu quả mà không thay thế vai trò trung tâm của con người.
Bên cạnh đó, hội thảo cũng mở ra các hướng hợp tác và đào tạo mới, nhấn mạnh việc lồng ghép kỹ năng sử dụng AI vào chương trình giảng dạy luật, rèn luyện năng lực phản biện và kiểm chứng thông tin cho sinh viên, đồng thời nâng cao nhận thức đạo đức nghề luật trong kỷ nguyên số. Các ý kiến thống nhất rằng việc ứng dụng AI cần dựa trên nguyên tắc tôn trọng pháp quyền, bảo đảm quyền con người và phù hợp với bối cảnh pháp luật Việt Nam cũng như thông lệ quốc tế.
Với những kết quả đạt được, hội thảo không chỉ góp phần tổng kết lý luận và mở ra những hướng nghiên cứu mới trong khoa học pháp lý và liên ngành, mà còn thúc đẩy mối quan hệ hợp tác giữa Trường Đại học Luật và các đối tác quốc tế, hình thành nền tảng cơ sở cho mạng lưới trao đổi học thuật lâu dài. Hội thảo chuyên đề này, và rộng hơn là Diễn đàn Luật học Mùa Thu, đã khẳng định rõ tầm nhìn chiến lược của Trường Đại học Luật, ĐHQGHN trên con đường trở thành một cơ sở đào tạo và nghiên cứu luật học mang tầm vóc quốc tế, luôn đi trước, tiên phong nắm bắt và dẫn dắt những vấn đề mới, thời sự và giàu ý nghĩa đối với đời sống pháp lý trong nước và toàn cầu.
