Hội thảo “Nguyên tắc pháp quyền trong tình trạng khẩn cấp ở Việt Nam: Nhận thức và Thực trạng

Ngày 20/6/2024, Trường ĐH Luật, ĐHQGHN phối hợp với Trường ĐH Luật, Đại học Huế và Mạng lưới các cơ sở đào tạo luật tại Việt Nam tổ chức Hội thảo “Nguyên tắc pháp quyền trong tình trạng khẩn cấp ở Việt Nam: Nhận thức và Thực trạng”. Hội thảo được tổ chức trực tiếp tại Trường ĐH Luật, ĐH Huế và online thông qua nền tảng Google Meet.

 

Hội thảo có sự tham gia của nhiều chuyên gia, nhà khoa học đầu ngành và các đồng chí lãnh đạo đại diện các cơ sở đào tạo luật. Về phía Trường ĐHL, ĐH Huế có PGS.TS. Đoàn Đức Lương (Bí thư Đảng uỷ, Hiệu trưởng); PGS. TS. Nguyễn Duy Phương (Phó Bí thư Đảng uỷ, Phó Hiệu trưởng); Đ/c Nguyễn Thanh Sơn (Phó GĐ Sở Tư pháp), đại diện Đoàn LS Tỉnh, Hội Luật gia Tỉnh Thừa Thiên Huế; … Về phía Trường ĐHL, ĐHQGHN có: PGS.TS. Nguyễn Hoàng Anh (Phó Hiệu trưởng); GS.TS Phạm Hồng Thái (Chủ tịch Hội đồng Giáo sư ngành Luật học); PGS.TS. Đặng Minh Tuấn (Chủ nhiệm Khoa LHP-LHC, Chủ nhiệm đề tài NCKH do Quỹ Nafosted tài trợ), … Ngoài ra Hội thảo còn nhận được sự quan tâm tham dự từ GS.TS. Võ Khánh Vinh (Nguyên Phó chủ tịch Viện Hàn lâm khoa học xã hội Việt Nam); và nhiều nhà khoa học khác.

 

Tại Hội nghị, PGS.TS. Nguyễn Hoàng Anh phát biểu “Xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam là chủ trương chiến lược trong định hướng phát triển đất nước ta – đã được đề ra trong các văn kiện Đại hội Đảng và trong Hiến pháp năm 2013, và gần đây nhất, Nghị quyết số 27 NQ/TƯ về Xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam trong giai đoạn mới. Tuy nhiên còn nhiều thách thức đặt ra cho việc thực thi nguyên tắc pháp quyền trong thực tiễn, nhất là trong bối cảnh hiện nay. Để giải quyết các vấn đề thực tiễn, cần có chính sách, và để các chính sách có cơ sở vững chắc, cần xuất phát từ các lý thuyết lớn cũng như tổng kết”. Phó hiệu trưởng cho biết thêm Trường ĐHL ĐHQGHN với vị thế là một trong những cơ sở đào tạo và nghiên cứu luật học có truyền thống trên cả nước, trong thời gian vừa qua, Nhà trường đã tập trung phát triển những hướng nhiên cứu cơ bản và tiên phong như: chuỗi các hội thảo quốc tế về du nhập pháp luật; về các vấn đề pháp luật trong bối cảnh toàn cầu hoá; Quản trị NN và PCTN; trí tuệ nhân tạo và các vấn đề pháp lý đặt ra với TTNT, … Không nằm ngoài xu hướng nghiên cứu đó, Hội thảo lần này nằm trong khuôn khổ đề tài được tài trợ bởi Quỹ Phát triển khoa học và công nghệ Quốc gia (NAFOSTED), do PGS.TS. Đặng Minh Tuấn làm chủ nhiệm. Đề tài là công trình nghiên cứu cơ bản đầu tiên về pháp quyền trong tình trạng khẩn cấp từ trước đến nay, cũng hướng đến các giá trị thực tiễn: nhằm đóng góp công cuộc hiện hành – xây dựng luật về tình trạng khẩn cấp ở Việt Nam. Cuối phần phát biểu, PGS.TS. Nguyễn Hoàng Anh gửi lời chúc sức khoẻ các quý vị đại biểu và lời chúc thành công tới Hội thảo.

Hội thảo được chia làm 02 phiên với 06 tham luận. Phiên thứ nhất điều hành bởi GS.TS. Phạm Hồng Thái và TS. Lê Thị Nga:

Tham luận 1: Pháp quyền trong tình trạng khẩn cấp: Khung lý luận và các thách thức đặt ra (PGS.TS. Đặng Minh Tuấn, Trường ĐH Luật, ĐHQGHN)

Tham luận 2: Thẩm quyền và thủ tục ban bố tình trạng khẩn cấp theo pháp luật Việt Nam và những vấn đề pháp lý đặt ra (GS.TS. Phạm Hồng Thái, Nguyên Chủ nhiệm Khoa Luật, ĐHQGHN)

Tham luận 3: Giới hạn quyền lực nhà nước trong trường hợp khẩn cấp trong khuôn khổ nhà nước pháp quyền: Tiếp cận tại Việt Nam (TS. Lê Thị Nga, Trường Đại học Luật, Đại học Huế)

Phiên thứ hai điều hành bởi GS.TS. Phạm Hồng Thái và PGS.TS. Nguyễn Minh Tuấn:

Tham luận 4: Hoàn thiện pháp luật về bảo đảm quyền con người trong tình trạng khẩn cấp ở Việt Nam (GS.TS. Vũ Công Giao, Trường ĐH Luật, ĐHQGHN)

Tham luận 5: Vai trò của Toà án trong bảo vệ quyền con người trong tình trạng khẩn cấp ở Việt Nam (TS. Đặng Công Cường, Trường Đại học Luật, Đại học Huế)

Tham luận 6: Miễn trách nhiệm pháp lý khi vi phạm hợp đồng trong tình trạng khẩn cấp ở Việt Nam (LS. Nguyễn Thị Hải Nhi, Công ty Luật FDVN)

Trong khuôn khổ Hội thảo, các chuyên gia, nhà khoa học đã tập trung bàn luận, giải quyết các câu hỏi như: Liệu các giá trị lõi của nguyên tắc pháp quyền như thượng tôn pháp luật, bảo vệ quyền con người, quyền công dân, … có luôn được duy trì trong bói cảnh khẩn cấp? Kinh nghiệm các quốc gia trên thế giới như thế nào về mối quan hệ này? Pháp quyền trong tình trạng khẩn cấp trong bối cảnh dân chủ XHCN ở nước ta dựa trên lý luận chung nào? Có những đặc thù không?, ….